Ελένη Δουνδουλάκη
«Ο Πολιτισμός πρέπει να είναι προσβάσιμος από όλους τους πολίτες»
ΑΜΑΡΥΣΙΑ, 18/01/2020
Συνέντευξη: Γιάννης Μπεθάνης
Η Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού μιλάει στην ΑΜΑΡΥΣΙΑ για το όραμά της ως προς την ανάδειξη του ιστορικού πλούτου της Αττικής, με όχημα την εξαιρετική, όπως τη χαρακτηρίζει, συνεργασία της με τον Περιφερειάρχη Γιώργο Πατούλη.
Ήδη από την προεκλογική περίοδο, ως υποψήφια περιφερειακή σύμβουλος Αττικής, η Ελένη Δουνδουλάκη είχε εκδηλώσει την πρόθεσή της να προσφέρει στον τομέα του Πολιτισμού την πλούσια εμπειρία και την πολυσχιδή πολιτιστική της δράση. Ως εκ τούτου, η απόφαση του Περιφερειάρχη Γιώργου Πατούλη να της αναθέσει καθήκοντα Αντιπεριφερειάρχη Πολιτισμού δεν αποτέλεσε έκπληξη.
Η Ελένη Δουνδουλάκη, στην πρώτη της μεγάλη συνέντευξη υπό τη νέα της θεσμική ιδιότητα, μοιράζεται με την ΑΜΑΡΥΣΙΑ τη φιλοσοφία και το όραμά της, ως προς τη μεγάλη πρόκληση της ανάδειξης του τεράστιου πολιτιστικού πλούτου που διαθέτει η πρώτη Περιφέρεια της χώρας. Παράλληλα, περιγράφει τις πρώτες της εντυπώσεις ως περιφερειακή σύμβουλος, σε σχέση με την προηγούμενη θητεία της ως δημοτική σύμβουλος, εκφράζει την ιδιαίτερη ικανοποίησή της για τη συνεργασία της με τον Περιφερειάρχη και την ιδιαίτερη έμφαση που αποδίδει ο ίδιος στα πολιτιστικά θέματα, ενώ αναφέρεται και στον Βόρειο Τομέα, από τον οποίο η ίδια προέρχεται.
Κυρία Δουνδουλάκη είστε εδώ και 4 μήνες περιφερειακή σύμβουλος Αττικής. Αν και διαθέτετε αυτοδιοικητική εμπειρία από τη θητεία σας στον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού, σίγουρα βρίσκεστε μπροστά σε διαφορετικά δεδομένα και απαιτήσεις. Ποιες είναι οι πρώτες σας εντυπώσεις;
Μετά από θητεία οκτώ χρόνων στον α΄ βαθμό της τοπικής αυτοδιοίκησης, με την ψήφο των συμπολιτών μου του Βορείου Τομέα Αθηνών, συνεχίζω την πορεία μου στην Περιφέρεια Αττικής. Πράγματι, τα δεδομένα και οι απαιτήσεις είναι διαφορετικά. Τα μεγέθη – γεωγραφικά, πληθυσμιακά, διοικητικά, οικονομικά και ασφαλώς πολιτικά – είναι πολύ μεγαλύτερα. Το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής είναι ένα κορυφαίο αιρετό όργανο, το οποίο αποτελείται από 101 μέλη. Ο αριθμός αυτός, από μόνος του, λέει πολλά. Το γεγονός δε, ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο αυτή τη φορά έχει προέλθει από εκλογές απλής αναλογικής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, καθιστά την κάθε συνεδρίαση μια πρόκληση, προκειμένου να επιτευχθούν οι απαραίτητες συναινέσεις και να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις, προς όφελος των πολιτών ολόκληρης της Αττικής. Και απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα και πολλή δουλειά.
Ο Περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης σας εμπιστεύθηκε τα θέματα πολιτισμού ως Αντιπεριφερειάρχη. Τι συζητήσατε μαζί του πριν αναλάβετε καθήκοντα και πώς είναι η μέχρι τώρα συνεργασία σας υπό τη νέα σας ιδιότητα;
Ο Περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης έδειξε στο πρόσωπό μου μεγάλη εμπιστοσύνη ορίζοντάς με Αντιπεριφερειάρχη Πολιτισμού. Η ευθύνη είναι μεγάλη, καθώς ως θεματική Αντιπεριφερειάρχης, έχω επιτελική αρμοδιότητα για ολόκληρη την Αττική. Καλούμαι, δηλαδή, να εργαστώ για 8 περιφερειακές ενότητες, οι οποίες έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά μεταξύ τους και απαρτίζονται από 66 Δήμους. Και πρέπει να εργαστώ ισόρροπα και αποτελεσματικά, τόσο ανά ενότητα όσο και συνολικά.
Η συνεργασία μου με τον Περιφερειάρχη είναι εξαιρετική. Ο Γιώργος Πατούλης έχει πολύ μεγάλη αυτοδιοικητική εμπειρία. Οι «ώρες πτήσης» που διαθέτει είναι πολύτιμο εχέγγυο για όλους μας. Μου έχει κάνει εντύπωση, ωστόσο, το γεγονός ότι η εμπειρία αυτή δεν του έχει στερήσει ούτε στο ελάχιστο τον ενθουσιασμό και την αγάπη του για την αυτοδιοίκηση. Είναι ανοιχτός σε νέες ιδέες και προτάσεις και απόλυτα δοσμένος στα νέα του καθήκοντα. Αυτό ζητάει από τους συνεργάτες του. Να είμαστε δοσμένοι και αφοσιωμένοι στο έργο που μας έχει ανατεθεί. Όσον αφορά εμένα προσωπικά, μου ζήτησε ο Πολιτισμός να έρθει στην πρώτη γραμμή και να αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθειά μας για ανάπτυξη και ανάδειξη της Αττικής.
Ως αρμόδια Αντιπεριφερειάρχης έχετε παραστεί σε πολλές ενδιαφέρουσες συναντήσεις στο πλευρό του Περιφερειάρχη, με αντικείμενο συνεργασίες σε επίπεδο Εθνικής Πινακοθήκης, Εθνικού Θεάτρου και άλλων πολιτιστικών φορέων. Ποιες είναι, αλήθεια, οι προοπτικές και τα περιθώρια δράσης που έχει η Περιφέρεια ως προς την αναβάθμιση του πολιτισμού στο λεκανοπέδιο;
Η Περιφέρεια Αττικής έχει μεγάλα περιθώρια δράσης, προκειμένου να συμβάλλει στην ενίσχυση του πολιτιστικού αποθέματος. Πρώτα από όλα αποτελεί βασικό χρηματοδοτικό εργαλείο για ένα πλήθος έργων του Υπουργείου Πολιτισμού, τόσο στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και στον τομέα του σύγχρονου πολιτισμού. Στο σημείο αυτό, πρέπει να αναφέρω ότι η συνεργασία μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Υπουργείου Πολιτισμού είναι πολύ στενή και ιδιαίτερα γόνιμη. Πέραν αυτών, η Περιφέρεια προωθεί συνέργειες με πολιτιστικούς φορείς μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας, ενώ παράλληλα σχεδιάζονται και αποκλειστικά δικές της δράσεις, οι οποίες θα ανακοινωθούν εν καιρώ.
Θα θέλαμε να μας παρουσιάσετε το πρίσμα υπό το οποίο βλέπετε τον πολιτισμό στην Αττική. Με ποια φιλοσοφία προσεγγίζετε το πεδίο, ποιες έχετε θέσει ως άμεσες προτεραιότητες και, εν τέλει, ποιος είναι ο μακροπρόθεσμός στόχος, το δικό σας όραμα;
Γνώμονάς μου είναι, από τη μία, ο σεβασμός προς την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Αττικής και, από την άλλη, το αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες. Αυτό που έχω πάντα στο μυαλό μου είναι ότι η Αττική αποτελεί έναν κορυφαίο τόπο Πολιτισμού, αφού εδώ βρίσκονται εμβληματικά μνημεία παγκόσμιας, εθνικής και τοπικής εμβέλειας καθώς και σημεία ιστορικής σημασίας για την Ελλάδα. Επίσης, αποτελεί την περιοχή στην οποία ζει και δραστηριοποιείται σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας, και συνακόλουθα, εδώ παράγεται το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης ελληνικής πολιτιστικής δημιουργίας.
Στόχος μου είναι ο Πολιτισμός να λειτουργήσει ως καταλύτης προόδου σε όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία της Αττικής και να συμβάλει στον μέγιστο βαθμό στην εξωστρέφεια και την ανάδειξη της μεγαλύτερης Περιφέρειας της χώρας. Επίσης, κύριο μέλημά μου, είναι αυτό να πραγματοποιηθεί με τον πλέον ισόρροπο τρόπο, γιατί ο Πολιτισμός είναι ένα κοινό αγαθό που πρέπει να είναι προσβάσιμο από όλους τους πολίτες ανεξαιρέτως.
Προέρχεστε και εκλεχθήκατε περιφερειακή σύμβουλος στον Βόρειο Τομέα της Αθήνας. Ποια είναι η εικόνα που έχετε για το πολιτιστικό γίγνεσθαι της περιοχής και ποιες οι προοπτικές που διακρίνετε;
Ο Βόρειος Τομέας Αθηνών, όπως όλες οι ενότητες που απαρτίζουν την Περιφέρεια Αττικής, έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, τις δικές του ιδιαιτερότητες και τα δικά του συγκριτικά πλεονεκτήματα. Μπορεί να μην διαθέτει εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους διεθνούς εμβέλειας, όπως λ.χ. ο Κεντρικός Τομέας ή η Ανατολική Αττική, διαθέτει όμως Δήμους που αναπτύσσουν έντονη τοπική και υπερτοπική πολιτιστική δραστηριότητα καθώς και Δήμους με σημεία ειδικού πολιτιστικού ενδιαφέροντος και τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Αυτά έχουν σαφώς δυνατότητες περαιτέρω ανάδειξης. Θεωρώ ότι εκεί βρίσκεται η δυναμικότερη προοπτική: στην ανάδειξη τέτοιων σημείων και χαρακτηριστικών. Αυτό θα ενισχύσει την διακριτή ταυτότητα των Δήμων αυτών και συνακόλουθα την ποιότητα ζωής σε αυτούς καθώς και την φήμη τους. Και αν το επιθυμούν, αυτό θα προσελκύσει και επισκέπτες. Είναι στο χέρι των Δήμων να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση και είναι σίγουρο η Περιφέρεια Αττικής θα είναι πολύτιμος σύμμαχός τους, στο μέτρο των θεσμικών της αρμοδιοτήτων και των οικονομικών της δυνατοτήτων.
Πρόσφατα επισκεφθήκατε την Γεωργική Βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Γεωπονικών Επιστημών στο κτήμα Συγγρού. Την ίδια στιγμή το Μαρούσι «φωνάζει» για τον χώρο της Κεραμικής, ενώ ο δήμαρχος Θ. Αμπατζόγλου μοιράστηκε με το κοινό το όραμά του για δημιουργία θεάτρου στο Μαρούσι. Αντίστοιχες ανάγκες στον τομέα του πολιτισμού διαπιστώνονται και σε άλλους Δήμους της περιοχής. Έχοντας γνώση της περιοχής, έχετε διαμορφώσει ή πρόκειται να διαμορφώσετε μια ατζέντα προτεραιοτήτων;
Από τον πιο μεγάλο Δήμο, ως τον πιο μικρό, όλες οι τοπικές κοινωνίες έχουν ανάγκες αλλά και οράματα για τον Πολιτισμό. Αυτό συμβαίνει και στους Δήμους του Βορείου Τομέα, αυτό συμβαίνει και στο Μαρούσι. Και θεωρώ ευτύχημα το γεγονός ότι οι πολίτες και οι Δήμαρχοι ζητούν να γίνουν κινήσεις στο πεδίο αυτό. Προκειμένου, όμως, η Περιφέρεια να συνδράμει στον μέγιστο βαθμό και παράλληλα να λειτουργήσει, όπως είπα και παραπάνω, ισόρροπα και αποτελεσματικά, πρέπει να υπάρχει συνεργασία και συντονισμός του α΄ και του β΄ βαθμού αυτοδιοίκησης και στον τομέα του Πολιτισμού. Οι προτεραιότητες της Περιφέρειας για κάθε περιοχή διαμορφώνονται πάνω στους άξονες που χαράσσονται κεντρικά, σε συνεργασία όμως με τους οικείους Δήμους. Αυτό είναι σαφής στόχευση του Περιφερειάρχη, ο οποίος έχει και την τελική έγκριση της ατζέντας.
Υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας με τους Δημάρχους ή τους αρμόδιους Αντιδημάρχους για τα θέματα αυτά και πώς σκοπεύετε να κινηθείτε σε αυτόν τον τομέα;
Όπως ανέφερα παραπάνω, ο α΄ και ο β΄ βαθμός της Αυτοδιοίκησης πρέπει να συνεργαστούν αρμονικά και στον Πολιτισμό. Για αυτό είναι απαραίτητο να υπάρχει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας της Περιφέρειας με τους Δήμους και στον τομέα αυτό. Πάνω σε αυτό ακριβώς εργάζομαι αυτό το διάστημα κάνοντας συναντήσεις με όλους τους χωρικούς Αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι έχουν εποπτεία των περιφερειακών τους ενοτήτων, καθώς και με Δημάρχους, προκειμένου να καταλήξουμε σε έναν όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένο προγραμματισμό για κάθε περιοχή.
Δεν σας κρύβω ότι είναι μια σύνθετη αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδικασία, γιατί, όπως είπα και παραπάνω, η κάθε περιφερειακή ενότητα έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τα δικά της ανοιχτά ζητήματα αλλά και τον δικό της πολιτιστικό πλούτο. Αυτή, άλλωστε, είναι η πρόκληση και η γοητεία της θεματικής Αντιπεριφέρειας Πολιτισμού!